RAADSVOORSTEL
030228732
Agendapunt .
Nr. .
Datum college 19 september 2017.
Raadsvergadering 26 oktober 2017.
Datum commissie 5 oktober 2017
Commissie Maatschappij en Middelen
Portefeuillehouder L. van der Maas.
Onderwerp Vaststelling Programmabegroting 2018-2021.
Voorstel
De Programmabegroting 2018-2021 vaststellen.
Geachte raad,
Inleiding
Hierbij bieden wij u ter bespreking en vaststelling de Programmabegroting 2018-2021 aan. In dit voorstel lichten wij toe hoe de begroting met een meerjarig sluitend perspectief tot stand is gekomen.
De grondslagen
De samenstelling van de begroting is gebaseerd op een aantal besluiten en afspraken uit het recente verleden. De basis voor deze Programmabegroting wordt gevormd door het collegeprogramma 2014-2018. Enerzijds is het een document waarin nieuwe wensen en ontwikkelingen voor een bestuursperiode zijn opgenomen. Het collegeprogramma 2014-2018 waarborgt anderzijds de continuïteit in de uitvoering van beleid door de jaren heen.
Het collegeprogramma 2014-2018 is gebaseerd op het coalitieakkoord waar uw raad in meerderheid mee akkoord is gegaan. Op grond daarvan geeft u de kaders van de beleidsontwikkeling aan, stelt u de budgetten vast en controleert u de uitvoering. De programmabegroting met de gestelde kaders en budgetten vormt hierbij het begin van het planning- en controlproces. De tussentijdse rapportages en de jaarrekening vormen de overige schakels in dit proces.
De vastgestelde uitgangspunten vormen de volgende grondslag voor de Programmabegroting 2018-2021. Op 20 april 2017 heeft u de uitgangspunten voor het opstellen van de begroting vastgesteld. Hierin hebt u richtlijnen gegeven voor de te hanteren percentages voor prijs- en looncompensaties en rente.
Een andere basis voor de begroting wordt gevormd door nieuw beleid. In het collegeprogramma 2014-2018 is een aantal prioriteiten voor nieuw beleid opgenomen. Bij de vaststelling van de uitgangspunten voor de begroting bent u in de gelegenheid gesteld uw wensen ten aanzien van het nieuwe beleid kenbaar te maken. Hierbij zijn een aantal onderwerpen genoemd die zijn meegenomen in het nieuwe beleid. We noemen hier de extra stimulans aan Stichting Nunspeet uit de kunst, het stimuleren / ontwikkelen van de paarse heide, de herinrichting van de stationsomgeving, onderwijshuisvesting, het verhogen van het ambitieniveau handhaving, de uitvoering toezicht en handhaving ‘Preventie- en handhavingsplan alcohol 2017-2021’ en de aanpak van het marktplein en het omliggende centrumgebied. Soms wordt nieuw beleid ingegeven door ontwikkelingen van buitenaf. Wijzigingen in wet- en regelgeving dwingen gemeenten te anticiperen op wijzigingen door vorming en invoering van nieuw beleid.
Begrotingsperspectief 2018-2021
Ons uitgangspunt is een structureel financieel gezonde gemeente Nunspeet, waarbij het beleid is gericht op een sluitende meerjarenbegroting. Dat uitgangspunt wordt ook wettelijk voorgeschreven en gecontroleerd door de provincie. Wanneer de begroting structureel meerjarig sluitend is (dat wil zeggen: de structurele lasten worden gedekt door structurele baten) volgt repressief toezicht. Repressief toezicht houdt in dat de gemeente op afstand door de provincie wordt gevolgd.
Voor 2018-2021 is sprake van het volgende meerjarenperspectief:
| Financiële verkenning begroting 2018-2021 | ||||
| ( -/- = positief saldo) | ||||
| Omschrijving | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Bestaand beleid | 314 | -851 | -1.016 | -1.090 |
| Totaal nieuw beleid 2018-2021 | 1.227 | 1.485 | 1.402 | 1.272 |
| Totaal financiële effecten begroting 2018-2021 | 1.541 | 634 | 386 | 182 |
| Dekkingsvoorstellen | ||||
| a. incidenteel nieuw beleid; algemene reserve | -465 | -362 | -265 | -10 |
| b. onderwijshuisvesting; afwaardering boekwaarde dekken uit verkoopopbrengsten | -240 | |||
| c. vorming voorziening frictiekosten RNV; algemene reserve | -592 | |||
| d. lagere algemene bijdrage RNV; storting in algemene reserve | 148 | 148 | 148 | |
| e. dekking extra stimulans Nunspeet uit de Kunst; inzet reserve bosexploitatie | -50 | |||
| f. dekking Stationsomgeving; inzet Nuon-reserve | -250 | -250 | ||
| g. dekking Onderwijshuisvesting; inzet Nuon-reserve | -100 | -125 | -125 | -125 |
| h. dekking maatregelen stimuleren/ontwikkelen paarse heide; inzet reserve bosexploitatie | -34 | -34 | -34 | -34 |
| i. nieuw beleid volksgezondheid algemeen (inclusief JOGG); dekking Wmo-budgeten | -35 | -35 | -35 | -35 |
| j. nieuw beleid hemelwatervisie Elspeet; dekking rioolheffing | -15 | -34 | ||
| k. verevening via algemene reserve | -265 | 14 | 190 | 60 |
| Totaal dekkingsmogelijkheden | -1.541 | -634 | -386 | -280 |
| Totaal financieel effect begroting 2018-2021 | 0 | 0 | 0 | -98 |
Uit bovenstaande meerjarenperspectief blijkt dat er in de eerste jaarschijf verevening dient plaats te vinden via de algemene reserve. Dit wordt in de daaropvolgende jaarschijven opgevangen en weer verevend via de algemene reserve. Uiteindelijk blijft er na verevening in de vierde jaarschijf een positief saldo over.
Om te komen tot een solide begroting met sluitende jaarschijven is een dekkingsplan opgesteld. In dit plan is onderscheid gemaakt tussen dekking van enerzijds incidentele lasten en anderzijds dekking van resterende (structurele) lasten.
De afzonderlijke dekkingsvoorstellen worden hieronder verder toegelicht:
a. Incidentele lasten mogen met incidentele middelen gedekt worden. Daarom wordt voorgesteld het incidenteel nieuw beleid te dekken uit de Algemene reserve.
b. Binnen het nieuwe beleid voor onderwijshuisvesting is een incidentele component opgenomen. Deze component heeft o.a. te maken met de afwaardering van boekwaarden van betrokken scholen die op zullen gaan in een Integraal Kindcentrum (IKC). De vrijkomende locatie zal worden verkocht en leiden tot verkoopopbrengsten. Voorgesteld wordt de afwaardering van de boekwaarden te dekken uit de verkoopopbrengsten.
c. Incidentele lasten mogen met incidentele middelen gedekt worden. Aangezien de frictiekosten RNV eenmalige kosten zijn wordt voorgesteld deze kosten te dekken door een onttrekking aan de algemene reserve.
d. Na frictiekosten gaat de gemeentelijke bijdrage aan de RNV-opvolger naar beneden. Deze lagere bijdrage is als kostenverlaging opgenomen in de financiële verkenning. In verband met bovengenoemde onttrekking aan de algemene reserve voor de frictiekosten wordt voorgesteld de lagere bijdrage aan het nieuwe samenwerkingsverband voor 4 jaar toe te voegen aan de algemene reserve.
e. In het nieuwe beleid is voor 1 jaar een extra subsidiebijdrage aan Nunspeet uit de Kunst opgenomen. Gezien de koppeling die de reserve bosexploitatie heeft met cultuur en recreatie wordt voorgesteld de extra stimulans voor Nunspeet uit de Kunst te dekken met een onttrekking aan de reserve bosexploitatie.
f. Het project Stationsomgeving vergt een forse investering. Om de (kapitaal)lasten van deze investering te dekken wordt een jaarlijkse onttrekking uit de reserve Nuon-gelden voorgesteld. Totale onttrekking voor dit onderwerp zaI € 5 miljoen bedragen.
g. Het project Onderwijshuisvesting vergt een forse investering. Om de (kapitaal)lasten van deze investering te dekken wordt een jaarlijkse onttrekking uit de reserve Nuon-gelden voorgesteld. Totale onttrekking voor dit onderwerp zaI € 5 miljoen bedragen.
h. Gezien de koppeling die de reserve bosexploitatie heeft met cultuur en recreatie wordt voorgesteld de stimuleringsmaatregelen voor de paarse heide te dekken met een onttrekking aan de reserve bosexploitatie.
i. Voor volksgezondheid algemeen is nieuw beleid opgenomen. Gezien de relatie van dit onderwerp met de Wmo en de jaarlijkse overschotten op de Wmo wordt voorgesteld de structurele lasten vanuit dit nieuwe beleid te dekken uit de beschikbare Wmo-budgeten.
j. De tweede fase van de hemelwatervisie Elspeet leidt tot structurele lasten op het gebied van riolering. Deze lasten worden gedekt uit de rioolheffing. Dit voorstel is meegenomen in het dekkingsvoorstel.
k. De voorgestelde onttrekkingen aan de algemene reserve zijn per saldo hoger dan het vrij besteedbare deel van de algemene reserve. Voorgesteld wordt de positieve saldi op de jaarschijven 2019-2021 toe te voegen aan de algemene reserve. Hierdoor zijn alle voorgestelde onttrekkingen aan de algemene reserve op te vangen binnen de algemene reserve.
Met bovengenoemde dekkingsvoorstellen is sprake van een meerjarig sluitende begroting.
Opmerkingen provincie
Naar aanleiding van de beoordeling van de Programmabegroting 2017-2020 heeft de provincie geoordeeld dat Nunspeet voor jaar 2017 in aanmerking komt voor repressief toezicht. De provincie oordeelde dat de begroting 2017 structureel en reëel in evenwicht was. In de nu voorliggende Programmabegroting 2018-2021 zijn de jaarschijven 2018 tot en met 2021 structureel en reëel in evenwicht. Het tekort in jaarschijf 2018 wordt vereffend met de algemene reserve.
Net als vorig jaar zijn de kengetallen vermeld die de provincie hanteert voor de beoordeling van de gemeenten. Op nagenoeg alle kengetallen scoort Nunspeet het maximale oordeel, namelijk voldoende (minst risicovol). Het gaat hierbij om de ‘solvabiliteit’, ‘structurele exploitatieruimte begroting en meerjarig’, ‘belastingcapaciteit’ en ‘Weerstandsvermogen’. Op het kengetal ‘grondexploitatie’ scoort Nunspeet matig.
Ontwikkelingen Programmabegroting
Vanaf het boekjaar 2017 is er een start gemaakt met het digitaliseren van de planning en control cyclus. Na het opstellen van de programmabegroting 2017-2020 is er een conversie gemaakt naar Pepperflow. In de loop van het jaar zijn de 1e en 2e hoofdlijnenrapportage via Pepperflow uitgevraagd en verantwoord. Het is de verwachting dat ook de jaarrekening 2017 via Pepperflow zal worden opgesteld.
Ten behoeve van de programmabegroting 2018-2021 is het gehele proces verlopen via de applicatie Pepperflow. De publicatie van het “document” heeft plaatsgevonden via nunspeet.begrotingonline.nl (in Notubox is de link geplaatst). De begroting is ook vrij toegankelijk voor de burgers van de gemeente Nunspeet. Onder de 'knop' Meer in de applicatie is het mogelijk een printversie van de programmabegroting 2018-2021 en overige documenten te downloaden. Daarnaast is deze printversie in PDF als werkdocument geplaatst in Notubox.
Door de invoering van Pepperflow is de werkwijze voor de organisatie veranderd. Hoewel er intensief is gecontroleerd, is het mogelijk dat er onverhoopt tekstuele onvolkomenheden in de begroting staan.
Gemeentelijke belastingen en lastendruk 2018
Over de invulling en de berekening van de tarieven voor 2018 wordt u, zoals gebruikelijk, een afzonderlijk voorstel (Belastingverordeningen 2018) voorgelegd in december 2017.
Onroerendezaakbelastingen
Op grond van de vastgestelde uitgangspunten begroting 2018-2021 mag de OZB jaarlijks worden verhoogd met de prijscompensatie. Voor 2018 is dit vastgesteld op 1%. Daarnaast zijn de opbrengsten met de volgende percentages verhoogd:
• Via het dekkingsvoorstel bij Programmabegroting 2017-2021 is ten aanzien van het nieuwe zwembad en revitalisering sportpark de Wiltsangh een OZB-verhoging van maximaal 3% vastgesteld. Deze verhoging is vanaf begrotingsjaar 2018 verwerkt.
• Het beleid is dat van een verhoging van de gemeentelijke belasting alleen sprake is als gevolg van de jaarlijkse prijscompensatie én bij door de raad geaccordeerd nieuw beleid nadat eerst bekeken is welk oud beleid kan vervallen. Via het dekkingsvoorstel bij Programmabegroting 2017-2021 is in dit kader ten aanzien van bestuurlijke wensen een OZB-verhoging van 1% met ingang van 2018 vastgesteld. Deze verhoging is in Programmabegroting 2018-2021 verwerkt.
Deze uitgangspunten zijn vertaald in de programmabegroting. Om verwarring te voorkomen wordt benadrukt dat in deze fase het OZB-tarief nog niet aan de orde is. Nu gaat het uitsluitend over de (procentuele stijging van de) raming van de totale opbrengst uit OZB. Wat het uiteindelijke OZB-tarief moet worden, gelet op de benodigde opbrengst, wordt mede bepaald door een inschatting van het volume waarover kan worden geheven (de WOZ-waarde binnen de gemeente) en komt bij de vaststelling van de tarieven aan de orde.
Afvalstoffen- en rioolheffing
De afvalstoffen- en rioolheffing zijn beiden in de Programmabegroting 2018-2021 verwerkt met het uitgangspunt dat de reëel geraamde lasten voor afvalinzameling/-verwerking en riolering voor 100% worden gedekt door de opbrengsten uit afvalstoffen- en rioolheffing.
Toeristen- en forensenbelasting
Bij vastelling van de Programmabegroting 2017-2020 is voor dekking van het nieuwe zwembad/revitalisering sportpark de Wiltsangh een verhoging van de toeristen- en forensenbelasting vastgesteld.
Technische vragen
Voor technische vragen over deze begroting is voor raads- en commissieleden van 23 september tot en met 25 oktober 2017 het e-mailadres begrotingsvragen@nunspeet.nl geopend. Vragen die via dit e-mailadres worden gesteld, worden zo spoedig mogelijk ambtelijk beantwoord, met een kopie van het antwoord aan u allen. Vragen die zich bij nader inzien niet lenen voor ambtelijke beantwoording, worden doorgeleid naar het college en door ons beantwoord. Op basis van de programmabegroting stellen wij ter uitvoering de productbegroting samen. De vastgestelde programmabegroting dient als vertrekpunt.
Tot slot wensen wij dat ook in het komende begrotingsjaar ons werk zal worden bekroond met Gods onmisbare zegen.
Standpunt commissie
Dit onderwerp is in de commissie Maatschappij en Middelen tijdens haar vergadering van 5 oktober 2017 aan de orde geweest.
Stukken (digitaal) ter inzage
Programmabegroting 2018-2021 (via nunspeet.begrotingonline.nl) (in Notubox staat de link)
Boekwerk bijlagen begroting 2018 (via nunspeet.begrotingonline.nl)
Werkdocument Programmabegroting 2018-2021
Bijstellingsbrief Programmabegroting 2018-2021
Burgemeester en wethouders van Nunspeet,
de secretaris, de burgemeester,
J.J. Kerkhof B. van de Weerd