Op grond van de Gemeentewet zijn alle overschrijdingen op de lasten ten opzichte van de begroting onrechtmatig. Teneinde een afweging te kunnen maken van de relevantie van deze onrechtmatige lasten is het criterium ‘passend binnen het door de Raad uitgezette beleid’ van belang. Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Als blijkt dat de gerealiseerde bedragen hoger zijn dan de, ook na de laatste begrotingswijziging, geraamde bedragen is in beginsel sprake van onrechtmatige uitgaven (begrotingsonrechtmatigheid) aangezien mogelijk het budgetrecht van de gemeenteraad in het geding is. De financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn.
De gemeenteraad heeft bij de vaststelling van het normen- en toetsingskader geen kaders meegegeven voor de begrotingsrechtmatigheid. Bij de toelichting op afwijkingen binnen de programma’s is de grens van € 25.000,-- per taakveld gehanteerd. Deze grens is ook gehanteerd bij de bepaling van de begrotingsrechtmatigheid. Ten aanzien van de begrotingsoverschrijdingen worden de volgende soorten overschrijdingen onderscheiden:
|
|
Rechtmatig
|
Onrechtmatig
|
|
Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet.
|
X
|
|
|
Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig konden worden gesignaleerd. Bijvoorbeeld vanwege een open einde (subsidie)regeling. Vaak blijken dergelijke zaken pas in het kader van het opmaken van de jaarrekening.
|
X
|
|
|
Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar waarbij de accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn gesignaleerd. Bijvoorbeeld: de verwachte kostenoverschrijding op jaarbasis was via tussentijdse informatie al wel bekend, maar men heeft geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend en dit is in strijd met de budgetregels zoals afgesproken met de raad.
|
|
X
|
|
Kostenoverschrijdingen inzake activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. Bijvoorbeeld de doelgroep c.q. de activiteiten zijn in de praktijk aantoonbaar ruimer geïnterpreteerd dan in regelgeving (subsidieregeling, -verordening) was gedefinieerd.
|
|
X
|
|
Kostenoverschrijdingen inzake activiteiten welke achteraf als
onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker,
belastingdienst of een toezichthouder blijkt (bijvoorbeeld een
belastingnaheffing). Het zal hier in de praktijk vaak gaan om
interpretatieverschillen bij de uitleg van wet- en regelgeving die na het verantwoordingsjaar aan het licht komen. Er zijn dan geen rechtmatigheidsgevolgen voor dat verantwoordingsjaar. Wel zal de gemeente er voor moeten zorgen dat de
overschrijdingen getrouw in de jaarrekening worden weergegeven. Ook kunnen er gevolgen zijn voor het lopende
jaar.
- geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar
- geconstateerd na verantwoordingsjaar
|
X
|
X
|
|
Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren.
- jaar van investeren
- afschrijvings- en financieringslasten in latere jaren
|
X
|
X
|
In onderstaand overzicht is aangegeven welke programma’s een overschrijding laten zien, in hoeverre deze overschrijding als onrechtmatig is geclassificeerd en welke foutencategorieën benoemd zijn. Verder wordt per programma een korte toelichting gegeven.
|
Omschrijving
|
Hogere lasten dan begroot (-/-= lagere lasten)
|
Hogere baten dan begroot (-/- = lagere baten)
|
Saldo (-/- = voordelig)
|
Lastenoverschrijding op taakveld groter dan € 25.000,--
|
Waarvan onrechtmatig
|
|
Programma 1
|
-/- € 160.400
|
€ 179.400
|
-/- € 339.800
|
€ 953.000
|
€ 0
|
|
Programma 2
|
-/- € 257.100
|
€ 179.800
|
-/- € 436.900
|
€ 0
|
€ 0
|
|
Programma 3
|
€ 5.500
|
€ 1.070.000
|
-/- € 1.064.500
|
€ 373.200
|
€ 0
|
|
Programma 4
|
-/- €126.500
|
€ 306.600
|
-/- € 433.100
|
€ 109.400
|
€ 0
|
|
Programma 5
|
€ 860.000
|
€ 2.500
|
€ 857.000
|
€ 877.300
|
€ 0
|
|
Programma 6
|
€ 78.200
|
-/- € 75.800
|
€ 154.000
|
€ 57.200
|
€ 57.200
|
|
Programma 7
|
-/- € 723.000
|
€ 65.600
|
-/- € 788.600
|
€ 0
|
€ 0
|
|
Programma 8
|
-/- € 38.700
|
-/- € 6.200
|
-/- € 32.500
|
€ 0
|
€ 0
|
|
Programma 9
|
€ 159.200
|
€ 1.349.200
|
-/- 1.190.000
|
€ 186.700
|
€ 0
|
Toelichting lastenoverschrijdingen
Programma 1
Taakveld 1.3 Inkomensregelingen
Op diverse onderdelen is sprake van een lastenoverschrijding. Deze lastenoverschrijdingen worden gecompenseerd door een hogere Rijksbijdrage voor dit onderdeel.
Taakveld 1.72 Maatwerkdienstverlening 18-
Wat betreft 2017 is sprake van stijgende kosten. In overleg met de overige RNV-gemeenten zullen beheersmaatregelen voorgesteld en uitgevoerd gaan worden. Tegelijk vindt een verdiepende analyse plaats om een betere duiding te geven aan deze ontwikkelingen. De uitkomsten, die in het tweede kwartaal 2018 worden verwacht, zijn input voor mogelijke aanpassingen in het beleid. De redenen voor de stijging van het benodigde budget ligt aan de volgende zaken:
- Stijging van de kostprijs per gemiddelde behandeling;
- Stijging van het aantal verbruikte (tijds)eenheden. (Meer minuten/dagen per behandeling);
- Stijging in absolute aantallen van cliënten;
- Stijging in het aantal voorzieningen per unieke cliënt.
Op grond van de afrekening over 2017 (die in het tweede kwartaal 2018 is bekend geworden) is een nog te betalen bedrag opgenomen in de jaarrekening 2017.
Programma 3
Taakveld 3.2 Grondexploitatie algemeen
Naar aanleiding van de accountantscontrole heeft de accountant geconstateerd dat er ten aanzien van grondexploitatie Molenbeek een extra storting (€ 240.000,--) in de reserve Grondexploitatie moest plaatsvinden. Ten aanzien van het project Whemelaan heeft de raad een krediet ten laste van de algemene reserve beschikbaar gesteld. Reserveboekingen dienen op grond van geldende wet- en regelgeving via de exploitatie te worden geboekt. De afboeking van het krediet is verantwoord op taakveld 3.2. Dit leidt tot een overschrijding die wordt gecompenseerd door een hogere bate op programma 9 (taakveld 9.10 Mutatie reserves).
Programma 4
Taakveld 4.3 Afval
Dit taakveld bevat een opboeking van een voorziening. De accountant heeft in zijn controle geconstateerd dat er ten onrechte sprake is bestemmingsreserve afvalstoffenheffing. Volgens de accountant is hier sprake van een voorziening beklemde middelen. De exploitatielast als gevolg van de vorming van de voorziening wordt gecompenseerd voor een hogere bate op programma 9 (taakveld 9.10 Mutatie reserves) als gevolg van de vrijval van de reserve.
Programma 5
Taakveld 5.1 Verkeer, wegen en water
Ten aanzien van het project Oostelijke rondweg heeft de raad een krediet ten laste van de reserve Nuon-gelden beschikbaar gesteld. Reserveboekingen dienen op grond van geldende wet- en regelgeving via de exploitatie te worden geboekt. De afboeking van het krediet is verantwoord op taakveld 5.1. Dit leidt tot een overschrijding die wordt gecompenseerd door een hogere bate op programma 9 (taakveld 9.10 Mutatie reserves).
Programma 6
Taakveld 6.1 Crisisbeheersing en brandweer
De gemeentelijke bijdrage 2017 aan de VNOG is op werkelijke basis hoger uitgevallen dan geraamd in de begroting 2017. Abusievelijk is niet het juiste bedrag in de begroting 2017 opgenomen. Tussentijds is het budget voor de gemeentelijk bijdrage ook niet via een begrotingswijziging aangepast.
Programma 9
Taakveld 9.4 Overhead, ondersteuning organisatie
Op het taakveld Overhead zijn de kosten voor inhuur van personeel verantwoord. Het budget voor dit onderdeel laat een overschrijding zien. Bij budgetoverschrijdingen wordt het budget voor inhuur van personeel en salariskosten gezamenlijk beoordeeld. Het budget voor inhuur van personeel wordt verantwoord op taakveld 9.4. De budgetten voor de salariskosten zijn over alle taakvelden verdeeld. De overschrijding op het budget voor inhuur van personeel wordt gecompenseerd door de lagere salariskosten op de diverse taakvelden.